Eindelijk, ik ging zeevonk fotograferen. Ik wilde het altijd al een keertje met eigen ogen hebben gezien, zeevonk. Ik haalde mijn vriend Tom over om rond middernacht de auto in te stappen en mij in al mijn enthousiasme naar Zandvoort te rijden. Direct bij aankomst zagen we het direct… zeevonk! Zeevonk is een minuscuul lichtgevend diertje. Met miljoenen tegelijk deinen ze mee op de golven, waardoor de golven blauw oplichten. Een magisch natuurwonder! En, ik kan je vertellen, het is nog zoveel mooier dan je op foto’s ziet. Vooral het feit dat de zeevonk oplicht rond je lichaam als je door het water loopt vond ik fascinerend. Als je je handen uit het water omhoog haalt zie je de zeevonk goed op je lichaam ‘blijven plakken’.
ISO 800 – 6sec – f/3.2
Wanneer zie je zeevonk?
Waar en wanneer de zeevonk oplicht, is lastig te voorspellen. Zeevonk komt vooral voor bij de kust en vaak in de zomer, als de avonden nog lang warm zijn. Het moet precies de juiste combinatie zijn van de temperatuur van de lucht, het water en de hoeveelheid wind en golven. Het was de afgelopen week relatief rustig en warm weer, dat zorgt dat zeevonk flink kan groeien. Maar als de weersomstandigheden omslaan, kan het ook zomaar de rest van het jaar weg zijn. Je moet er wel even voor opblijven, want je ziet het alleen als het heel donker is, meestal pas na middernacht. Wij stonden op het strand van Zandvoort, tussen oou45 en 1u30 en zagen het eigenlijk de hele tijd.
Hoe fotografeer je zeevonk?
Nou, het was even uitproberen… (Lees: heel veel mislukte foto’s!) Het filmen of fotograferen van zeevonk met je telefoon is haast onhaalbaar. Tenminste, met mijn iPhone 8 was het een absolute ramp. Gelukkig had ik mijn statief meegenomen. Om met een statief in de golven te staan is nog wel een dingetje! Zorg dat je een wat zwaarder statief hebt, die goed stabiel is. Verder had ik een Nikon D750 en een Nikon 24-70mm f/2.8 lens bij me.
Instellingen zeevonk fotograferen
Ik fotografeerde op de M-stand, zo heb je alles zelf in de hand. Ik wilde goed scherpe foto’s zonder veel ruis, dus probeerde mijn ISO zo laag mogelijk te houden. Ik wisselde af tussen 800 en 1000 ISO. Niet super lichtgevoelig in zo een donkere omstandigheid. Mijn diafragma gooide ik daarom bijna helemaal open, tot f/3.2, zodat er veel licht door mijn diafragma binnen kwam.
ISO 800 – 6sec – f/3.2
Sweet spot diafragma
Om te starten zet je jouw diafragma op de grootst mogelijke opening (dus het kleinste F-getal!) zodat je zo veel mogelijk licht vangt. Vanuit hier kun je gaan testen en uitproberen. Qua scherpte is het eigenlijk het het beste om je diafragma verder te sluiten, dus een hoger getal te gebruiken. Bij de meeste lenzen ligt de sweet spot van de lensopening tussen f/5.6 en f/8. Met andere woorden, je krijgt de scherpste beelden bij gebruik van dit bereik. Omdat ik niet extreem lang wilde belichten koos ik ervoor om mijn diafragma verder te openen. Soms moet je nu eenmaal concessies doen!
Lange sluitertijd
Qua sluitertijd wisselde ik af tussen 6, 8 en 10 seconden. Een belichting van 6 seconden bleek voor deze foto’s het beste te werken. Ik legde zo ook een voorbijkomend vliegtuig vast en de lichtjes van de strandtenten en de boten die verderop in de zee lagen.
Scherpstellen
Het allerlastigst was de focus van mijn beeld helemaal goed te krijgen. Het was donker en dan is je focuspunt soms lastig te vinden. Autofocus is iets geweldigs. maar er zijn momenten, zoals bij lange belichtingstijden, dat dit het tegenovergestelde effect kan hebben. Bij weinig licht heeft autofocus moeite om iets te vinden om op te focussen. Stel dus manueel scherp. Je kunt je liveview gebruiken om een goed focuspunt te vinden. Richt je camera op een heldere stukje in je foto, en gebruik liveview. Zoom in op je beeldscherm en stel dan handmatig scherp op het lichtste punt. Als er zo weinig licht is om handmatig scherp te stellen via je LCD-scherm, kun je ook er ook voor kiezen om de focus-schaal op je lens te gebruiken. Je kunt zo de focus van je lens op oneindig te zetten, op ‘infinity’. Dat is dit teken op je lens (∞), een soort acht. Dit een hele fijne manier om scherp te stellen als je de maan, de sterren (of de melkweg!) gaat fotograferen. Probeer uit wat het beste werkt voor jouw lens, dat kan soms net links of rechts van het ∞-tekentje zijn. Dit is de methode die ik vaak gebruik. Het is dus een beetje uitproberen waar het ideale focuspunt voor jouw lens precies ligt.
Nabewerking
Natuurlijk heb ik nog wat nabewerkt aan deze beelden. Met Camera Raw heb ik de kleur, witbalans, verzadiging, helderheid (clarity) en het contrast wat aangepast en sommige delen wat verder opgelicht met behulp van adjustment brushes. Ook is het inzetten van ruisreductie en scherpte erg belangrijk.
De kunst van long exposure fotografie
Het maken van zo een long exposure foto, dus met een lange belichtingstijd, is echt een kunst! Zoals bij elke kunst, vereist het maken van foto’s met lange belichtingstijden de juiste balans tussen scherpte en onscherpte, zowel vaardigheid als intuïtie. Vooral veel proberen en… laten mislukken. Want ook dat hoort erbij. Experimenteer en durf!
ISO 800 – 6sec – f/3.2
Zin om je long-exposure skills te trainen?
Tijdens onze Weekend Fotoworkshop Wadden ‘Dark Skies’ begeven we ons in Nationaal Park Lauwersmeer, een van de weinige plekken in Nederland met een Dark Sky predicaat. Dit betekent dat het gebied vrij is van lichtvervuiling. Het is zo donker dat je de sterrenhemel op een ongekende manier kunt ervaren. Je ziet letterlijk het universum oplichten aan de hemel en je kijkt regelrecht de melkweg in. Op sommige dagen kun je in het Lauwersmeergebied zelfs het Noorderlicht zien! Je leert hoe je dit het allermooiste kun fotograferen, met gebruik van een camerastatief en het inzetten van lange sluitertijden. Ervaar de nacht zoals deze eigenlijk bedoeld is, zonder kunstlicht afkomstig van onze moderne beschaving. Vaar met een gids de donkere nacht in en ervaar de sterrenhemel puur natuur. Ook ontdekken we Schiermonnikoog en nog veel meer van Nationaal Park Lauwersmeer.
Rock Jouw Roads
Twee keer per maand geef ik jou een hele praktische fotografietip die je direct kunt inzetten in jouw fotografie.
